Людзі і справы

«Усё, што заўгодна, каб выратаваць чалавечыя жыцці». Музыкі гурта Irdorath далі першае інтэрв'ю пасля вызвалення

Музыкі гурта Irdorath Уладзімір і Надзея Калач далі першае інтэрв'ю пасля свайго вызвалення вясной 2023 года. У берлінскай студыі яны распавялі пра тое, ці цяжка адаптавацца пасля зняволення, якія рэчы ў першую чаргу прывезлі з Беларусі і ці трэба гандлявацца, каб вызваліць палітвязняў. Hrodna.life паглядзеў інтэрв'ю і абраў самыя цікавыя моманты.

Надзея і Уладзімір Калач. Фота: facebook.com/Irdorath.by

Надзею і Уладзіміра Калачоў, лідараў фэнтэзі-фолк гурта Irdorath, 14 снежня 2021 года асудзілі на два гады калоніі. Іх абвінавацілі паводле ч. 1 і 2 арт. 342 КК «Aрганізацыя дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак» за музычныя выступы на маршах пратэсту ў Мінску. З улікам часу, праведзенага ў СІЗА, тэрмін зняволення склаў 1,5 года. Уладзімір і Надзея — муж і жонка, гродзенцы. Абаіх музыкаў прызналі палітвязнямі. Музыкі Пётр Марчанка, Юлія Марчанка і Антон Шніп з гурта Irdorath таксама былі асуджаныя на 1,5 гады калоніі агульнага рэжыму.

Пасля вызвалення пайшлі на возера граць на дудах

Уладзімір адбываў пакаранне ў віцебскай калоніі, Надзея ў жаночай калоніі ў Гомелі. Да гэтага музыкі правялі дзесяць сутак у Акрэсціна і больш чым паўгода ў «Валадарцы» (СІЗА на вуліцы Валадарскага ў Мінску).

Надзея і Уладзімір Калач. Скрыншот відэа DW Беларусь

Пасля вызвалення музыкі сустрэліся 21 красавіка 2023 года, узялі дуды і пайшлі граць на возера. «Мы проста абняліся з усімі, усім сказалі „Прывітанне“. Надзея пытаецца — я яе сустракаў з дудой — „Дзе мая?“. Я даю ёй інструмент, мы проста сыходзім на возера граць. Правяраць, ці памятаем мы старую праграму. Потым селі на траве і пачалі спяваць адзін аднаму песні з турмы», — расказаў Уладзімір.

Было пачуццё, што ўсё зможа, але гэта прайшло

«Мы першы час [пасля вызвалення — заўв. Hrodna.life] не маглі тэлефанаваць нават уласнай сям'і. Мы нават размаўляць нармальна не маглі. Мы да гэтага часу не можам размаўляць з многімі нашымі сябрамі і гэтак далей. Нам, каб зрабіць пост у Instagram або ў TikTok, трэба пра гэта думаць тыдзень, маральна збірацца з сіламі».

Адаптацыя да свабоды не адбылася, але адбываецца, кажуць музыкі. Калі яны з’ехалі з Беларусі, Уладзімір адчуваў, што можа «проста ўсё» і адчуваў сябе «самым жывым чалавекам на свеце», але гэта прайшло.

«Калі ў мяне былі першыя сесіі з псіхолагам, я не разумеў, навошта мне гэта трэба. Таму што, блін, я магу дыхаць, я магу шпацыраваць, абдымаць дрэвы, граць музыку, тусавацца з іншымі людзьмі».

Зняволенне — калі людзей выдзіраюць з уласнага жыцця

На думку Уладзіміра і Надзеі, зняволенне — нечалавечыя ўмовы і нечалавечая пакута, калі людзей выдзіраюць з уласнага жыцця.

Надзея і Уладзімір Калач. Скрыншот відэа DW Беларусь

«Акрэсціна — гэта пекла на зямлі. Валадарка — у цябе няма паветра, няма сонца — больш, чым паўгода там. Ты проста дзіця падзямелля пасля гэтага. Гомельскае СІЗА — у тую ж кадку. Калонія — гэта рабская праца. Бясконцая рабская праца і вось гэтыя ўсе прафілактычныя гутаркі і спробы перавыхаваць чалавека, у якога першапачаткова маральная ўстаноўка — гэта эмпатыя, суперажыванне, непрыманне несправядлівасці і гвалту ўзброенага над няўзброеным, моцнага над слабым, таго, хто мае ўладу, над простым смяротным», — расказалі музыкі.

«Усё што заўгодна, каб выратаваць чалавечыя жыцці»

На думку музыкаў, каб выратаваць палітвязняў і чалавечыя жыцці, трэба ісці на ўсё.

«Кожны раз, калі я выпадкова трапляла на дыскусіі беларускага грамадства аб тым, ці варта ратаваць палітвязняў, або не варта гандлявацца з рэжымам, мне рабілася проста блага. Бо калі гэтае пытанне наогул стаіць, значыць, мы нічому не навучыліся. Ні адна ідэя не варта чалавечага жыцця і свабоды, калі можна скіраваць свае сілы не на абмеркаванне гэтага, а на ратаванне людзей. Спрабаваць ціснуць, спрабаваць гандляваць, дамаўляцца, рабіць усё што заўгодна, — мяркуе Надзея. — Людзям дрэнна. Людзі там не тое, што пакутуюць, людзі страчваюць сябе, страчваюць здароўе, страчваюць жыццё. Так, мы не можам цяпер узяць і нешта такое прыдумаць, каб усё атрымалася. Але трэба спрабаваць, і трэба толькі на гэта марнаваць сілы — выратаваць людзей, а не абмяркоўваць ідэю. Калі ідэя ўсё яшчэ будзе вышэй за чалавечае жыццё і свабоду, значыць, мы вельмі далёка яшчэ».

Надзея Калач. Скрыншот відэа DW Беларусь

Калі б Надзея магла прымаць нейкую пастанову, то яна прапанавала б Аляксандру Лукашэнку зняць усе санкцыі ў абмен на зняволеных.

«Усё што заўгодна, каб выратаваць чалавечыя жыцці. Гандлявацца, абменьвацца на іншых людзей, любыя грошы».

Падбіраў Bella ciao на флейце з адкідаў вытворчасці

Сябра Уладзіміра з суседняга атрада зрабіў з адкідаў вытворчасці - пластыкавых трубак — флейту. У яго атрымалася вынесці яе з прамзоны і перадаць музыканту.

«У мяне была магчымасць граць дзе-нідзе, пару разоў, але некалькі гукаў я выдаў. Перад тым, як вызваліцца, я ўжо адкрыта дастаў яе і падбіраў там Bella ciao. Гэта наша з Надзеяй мелодыйка, можна сказаць», — сказаў Уладзімір.

Уладзімір Калач. Скрыншот відэа DW Беларусь

Рэчы перавезлі ў апошнюю чаргу

«Мы заўсёды жартуем, што калі нам давялося вымушана і хутка пакінуць Беларусь, мы ўзялі з сабой самае неабходнае. І ў першым пачку самага неабходнага былі трэскі і чарапы, якія мы знайшлі ў Налібоках, бо яны нам важныя», — сказалі музыкі.

Надзея Калач паказвае, што яны вывезлі з Беларусі. Скрыншот відэа DW Беларусь

Гэта іх сувязь з Беларуссю, кажуць музыкі. У другую чаргу яны ўзялі інструменты. «Нейкія рэчы тыпу адзення мы перавезлі ўжо вельмі-вельмі позна, бо гэта абыякава».

Зараз музыкі жывуць, рэпетуюць і рыхтуюцца да сезона фестываляў у Берліне.

«Мне здаецца, мы свабоднымі па-сапраўднаму станем тады, калі будзем стаяць на сцэне са сваім праектам, са сваёй музыкай і нарэшце дзяліцца, натхняць, радаваць, выклікаць эмоцыі», — мяркуе Надзея.

Сярод самых галоўных дасягненняў Уладзімір называе тое, што «за трыццаць гадоў не стаў скотам».

Чытайце таксама: Не патрэбная трэнажорка і можна знайсці скарбы: гродзенскі рок-музыка расказаў, як уладкаваўся на смеццявоз у Польшчы

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024