Спадчына

Дз — ГаДЗіннік. 5 фактаў пра гарадзенскую адметнасць на вежы Фарнага касцёла

Самы стары працоўны у Еўропе. Узвышаецца над горадам на 60-метровай вышыні. Мае свае асаблівасці і цікавості. Усё гэта — гродзенскі гадзіннік на Фарным касцёле.

Гадзіннік. Малюнак: Ігар Варкулевіч

1. Застаецца самым старым у Еўропе

Гродзенскі гадзіннік зафундавала каралева Бона Сфорца. На думку гісторыкаў, хранометр выраблены ў XVI ст. Але сказаць дакладна, дзе і кім ён быў зроблены, немагчыма. Паводле розных крыніц механізм гадзінніка застаецца самым старым працоўным у Еўропе.

2. На касцёле ўсталявалі не адразу

Спачатку гадзіннік знаходзіўся на гарадской ратушы. Там засядаў магістрат і захоўвалася казна. Пасля аднаго з пажараў драўляны будынак магістрата згарэў, а сам гадзіннік упаў на зямлю. Тады яго перанеслі на вежу езуіцкай калегіі. Калі ў XVIII ст. на Фарным касцёле надбудовалі вежы, то хранометр усталявалі на адной з іх.

3. Гадзіннік не працаваў 70 гадоў

Пасля Першай сусветнай вайны гадзіннік не працаваў 70 год. У міжваенны перыяд механізм хацелі замяніць на больш сучасны, але не паспелі. Лёсам гродзенскай адметнасці зацікавіліся толькі ў другой палове 80-х гадоў ХХ ст. Пасля двухгадовага рамонту ў красавіку 1989 года гадзіннік запрацаваў наноў.

4. Механізм трэба заводзіць раз на тры дні

Механізм курантаў складаецца з трох частак у выглядзе гіраў. Яны адказваюць за адлік секундаў, хвілінаў і гадзінаў. Гадзіннікавы механізм звязаны са званамі спецыяльнай тросавай сістэмай. Кожную чвэрць гадзіны над горадам раздаецца бой гадзінніка. Каб гадзіннік не спыняўся, яго трэба заводзіць раз на тры дні.

5. «Луч» паўтарыў адметнасць цыферблата

Цыферблат гродзенскага хранометра ў 2019 годзе патрапіў на наручныя гадзіннікі. Лімітаваную серыю ў выглядзе паменшанай копіі гадзінніка Фарнага касцёла выпусціў завод «Луч». Адметнасць цыферблата ў тым, што замест звычайнай рымскай лічбы «IV» чацвёртая гадзіна пазначана спалучэннем чатырох рысак «ІІІІ».

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024