У Гродне прайшоў Форум рэгіянальнага развіцця, арганізаваны кампаніяй «Гавары праўду». На сустрэчы гаварылі пра тое, як зрабіць горад сталіцай турызму, аб праблемах ўзаемадзеяння з уладамі і раз’яднанасці мясцовага бізнесу, піша «Салідарнасць».
На думку экспертаў форуму, увядзенне бязвізавага рэжыму без комплексу мер недастаткова:
— Нельга проста сказаць нам: мы вам далі бязвіз, падпісалі законы, а далей вы самі. Улада і бізнес павінны развіваць турызм разам.
Па словах старшыні Гродзенскай абласной асацыяцыі прадпрымальніцтва Ігара Чарнякова, Гродна мае выгаднае геаграфічнае размяшчэнне, рэгіён у цэлым багаты прыроднымі рэсурсамі. І што немалаважна: улады пачалі разумець значэнне бізнесу ў якасці стваральнай сілы і рухавіка развіцця рэгіёну.
Але ёсць і праблемы. Сярод іх цэнтралізацыя фінансавання, якая вымывае падаткі з рэгіёну. А таксама высокія рызыкі інвестараў, якія часта сутыкаюцца з перашкодамі з боку ўладаў.
Пры гэтым эксперт адзначыў, што бізнес-супольнасць таксама ёсць за што крытыкаваць:
— Толькі каля 5% бізнэсу аб’яднана ў асацыяцыях. Мы ўсё яшчэ не адчуваем сябе рэальнай сілай, не верым у свае магчымасці. Працэс дэлегавання часткі паўнамоцтваў дзяржавы бізнэсу паступова ідзе, але часта гэтыя паўнамоцтвы проста няма каму перадаваць.
Ігар Чарнякоў распавёў пра плюсы і мінусы гродзенскай турыстычнай галіны. На фоне росту колькасці хостэлаў, гатэляў і кафэ існуе праблема атэстацыі экскурсаводаў.
— Для гэтага трэба ехаць у Мінск. Чаму б не арганізаваць вучобу і атэстацыю ва ўніверсітэце імя Янкі Купалы?
Эксперт нагадаў пра адсутнасць у горадзе ўласнай школы рэстаўрацыі. І расказаў пра аднаўленне Старога замка, якое выклікала дэбаты ў горадзе:
— Ці змогуць нашы нашчадкі пазнаць у ім рысы мінулых стагоддзяў?
— Прыходзіш у банк па крэдыт, а табе кажуць: пакажыце для пачатку вашу прыбытковасць. Але адкуль ёй узяцца, калі я толькі пачынаю працаваць?
Бізнэсмэн паўшчуваў і сваіх калегаў: «Як у горадзе, куды сталі тысячамі ехаць літоўцы, можа не быць меню на літоўскай мове ў кафэ і рэстаранах?»
Паводле яе слоў, у вобласці дзейнічае каля 400 аграсядзібаў. У асноўным яны сканцэнтраваны вакол буйных гарадоў, у дэпрэсіўных і аддаленых раёнах сітуацыя выглядае не так вясёлкава.
— Чаго ж хочуць нашы кліенты? Не толькі аўтэнтычнасці. Людзям вельмі важны камфорт. Трэба вырашаць пытанні інфраструктуры, якасці дарог, веламаршрутаў.
Галіна Марозік падзялілася назіраннем: замежныя турысты практычна нічога не купляюць з сувенірнай прадукцыі ў гродзенскіх рамеснікаў:
— Крыўдна, але пакуль што бязвізавы турыст едзе да нас за чымсьці іншым.
— Турызм бывае розны. Культурны, гастранамічны, прамысловы. Нам трэба вызначыцца, хто менавіта нам патрэбны. Падзяляць гэтыя патокі і развіваць іх індывідуальна, — падзяліўся меркаваннем эксперт.
— Нашы чыноўнікі любяць казаць: у нас прырода прыгожая, няхай едуць. Гэтага не дастаткова.
Паводле яго слоў, для прыёму турыстаў трэба старанна рыхтавацца — ствараць маршруты, інфраструктуру, падрыхтаваць для гасцей усю неабходную ім інфармацыю аб тым, куды яны прыедуць.
Старшыня грамадскага аб’яднання «Экомониторинг» Яўген Філімонаў распавёў аб праекце, які можа стаць паспяховым прыкладам дзяржаўна-прыватнага партнёрства. Гаворка ідзе аб стварэнні на тэрыторыі парку актыўнага адпачынку «Коробчицкий Олимп» базы для круглагоднай падрыхтоўкі беларускіх і замежных біятланістаў, а таксама для сямейнага адпачынку.
У ходзе форуму эксперты і шараговыя ўдзельнікі сустрэчы сфармулявалі некалькі рэцэптаў для развіцця турызму.
Эканаміст Сяргей Чалы адзначыў, што развіццё рэгіёнаў вельмі важна для эканомікі краіны ў цэлым. Уладам трэба пачынаць супрацоўнічаць з бізнесам і грамадскімі аб’яднаннямі. І вырашыцца, нарэшце, хоць бы ў рамках эксперыменту, на дэцэнтралізацыю. Эксперт перакананы, што падаткі павінны заставацца ў рэгіёнах.
Ад прадстаўнікоў аграэкатурызму прагучаў заклік аб’ядноўвацца ў кластары для забеспячэння максімальнай аддачы.