Людзі і справы

«Зможаш ударыць дубінкай?» Прызыўнік з Гродна распавёў пра дзіўныя пытанні ў ваенкамаце

Прадстаўнікі ўнутраных войскаў задаюць прызыўнікам у ваенкаматах пытанні аб іх гатоўнасці душыць пратэсты і правяраюць мабільныя тэлефоны на прадмет падазроных падпісак. Пра гэта распавёў Hrodna.life прызыўнік з Гродна. Калі прызыўнік не гатовы праяўляць агрэсію, яму падбіраюць іншы род войскаў.

Аляксандру (імя зменена) 20 гадоў, у лістападзе 2020 года ён пойдзе служыць у беларускую армію. Хлопец працуе слесарам на адным з прадпрыемстваў Гродна, атрымлівае мінімальную зарплату — 350 рублёў. Страціць працоўнае месца ён не баіцца.

Пытанні стандартныя і не вельмі

У пачатку кастрычніка Аляксандр праходзіў медкамісію ў гарадскім ваенкамаце. Там ён сустракаўся з «купцамі» — афіцэрамі, якія займаюцца адборам прызыўнікоў. У асноўным яны адказваюць за ідэалагічную працу ў частках. З Аляксандрам размаўляў прадстаўнік унутраных войскаў. Байцы гэтага падраздзялення цяпер прымаюць удзел у разгонах пратэстоўцаў нароўні з байцамі АМАП.

«Падчас медкамісіі лекары задавалі стандартныя пытанні. А вось у псіхіятра асноўнымі пытаннямі былі: «Як ставішся да мітынгаў? Ходзіш на іх? Чаму не ходзіш ці ходзіш?»

Афіцэр унутраных войскаў сказаў мне: «Вось пачнецца мітынг, табе дадуць дубінку, зможаш ударыць чалавека?»

Я адказаў, што ёсць больш мірныя спосабы, чым біць бяззбройнага чалавека. Ён задаў яшчэ некалькі пытанняў на гэтую тэму і патлумачыў, што мне цяжка будзе служыць у іх частцы".

У выніку Аляксею падабралі іншы від войскаў, а тым, хто пасаваў ва ўнутраныя войскі, «купцы» давалі магчымасць абдумаць выбар.

«На гутарцы з „купцамі“ у некаторых прызыўнікоў прасілі паказаць тэлефон. Глядзелі галерэю, падпіскі Telegram і сцяну ў сацыяльных сетках. Мяне не прасілі паказаць тэлефон, але часта пра гэта расказвалі хлопцы, якія выходзілі з кабінета».

Патрабаванне паказаць тэлефон законна?


Патрабаванне супрацоўнікаў сілавых структур разблакаваць тэлефон незаконна. Гэта парушэнне гарантаванага арт. 28 Канстытуцыі права кожнага на абарону ад ўмяшання ў асабістае жыццё.

У ваенкамаце Hrodna.life не ўдалося атрымаць каментар наконт гутарак з прызыўнікамі. Журналісту сказалі тэлефанаваць па гэтым пытанні палкоўніку Аляксандру Гайдуку, які адказвае за прызыў на ваенную службу. Датэлефанавацца да яго не ўдалося: па яго нумары ніхто не здымае трубку, замест гэтага ўключаецца факс.

Кантрактная армія і асабістае жыццё

Аляксандр падтрымлівае пратэсты ў Беларусі і кажа, што ідзе ў армію ў складаны для краіны час. «Касіць» ён не збіраўся. Кажа, што чым хутчэй адслужыць, тым хутчэй зможа заняцца асабістым жыццём.

«Было жаданне працягнуць вучобу, але я гэту справу закінуў. Таму „касіць“ яшчэ 7 гадоў, каб пазбегнуць прызыву, у мяне не атрымаецца. Я нейтральна стаўлюся да арміі. Ведаю, што сёння мала хто хоча ісці туды, але лепш зараз схаджу, чым мяне потым забяруць».

Хлопец упэўнены, што армія ў Беларусі павінна быць выключна кантрактнай.

«Часы, калі табе трэба было абараняць свае землі толькі таму што ты мужчына, ужо прайшлі. Я нічога супраць не маю, але гэтым павінны займацца людзі, якія самі гэтага хочуць, а не таму што так трэба».

Аляксандр будзе служыць у іншым горадзе. Бацькі падтрымалі яго. Адзінае, што хвалюе хлопца — гэта доўгае растанне з дзяўчынай.

«Бацькі змірыліся, а вось дзяўчына не хоча, каб я сыходзіў у войска. Нічога не зробіш. Разумею, што там будзе шмат прапаганды, але праўда застанецца праўдай. Я падтрымліваю пратэсты беларусаў. 26 гадоў для аднаго прэзідэнта гэта вельмі шмат. І калі дойдзе да такога, што мне і іншым маладым дадуць загад біць людзей, я думаю, салдаты пачнуць страйкаваць. У прысязе прапісана, што прысягаеш абараняць народ, а не наадварот».

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Усё жыццё мару, што нехта са сваякоў знойдзецца». Гродзенка расказала, як пасля вайны не змагла з’ехаць у Польшчу і трапіла ў Казахстан

Яніна Міхайлаўна Земба нарадзілася ў Гродне ў 1934 годзе. Падчас нямецкай акупацыі яе маму вывезлі…

10 красавіка 2025

Мільярды еўра — Варшаве, мільёны — Мінску. Параўналі, як Польшча і Беларусь выкарыстоўвалі еўрапейскія гранты

«Еўрасаюз нам не патрэбен!» Гэты наратыў папулярны не толькі ў беларускай прапаганды, але і ў…

9 красавіка 2025

Як з беларускіх зямель даплывалі да Амерыкі 100 год таму: расказвае падкаст «Зямля свабоды»

У пошуках лепшага жыцця тысячы людзей выязджалі з беларускіх зямель больш за сто год таму.…

9 красавіка 2025

Парэзалі сукенку, кідалі пірожныя. Улады хочуць змагацца з булінгам, а настаўнікі яго не заўважаюць

Беларускія ўлады пачалі звяртаць увагу на школьны булінг. Праз Telegram-каналы і рассылкі ў школьных Viber-чатах…

7 красавіка 2025

З адной бярозы — да 200 літраў. Як беларусам здабыць бярозавы сок на радзіме і ў эміграцыі

Здабываць бярозавы сок вясной — беларуская традыцыя, у кожным лясніцтве яго можна купіць за капейкі.…

3 красавіка 2025

Тры Белавежскія пушчы. Як агароджы на мяжы змяняюць лес і жывёльны свет у Беларусі, Польшчы і паміж платамі

Белавежская пушча сёння раздзеленая не на дзве, а насамрэч на тры часткі: беларускую, польскую і…

31 сакавіка 2025