Людзі і справы

У Гродне збанкрутавала турфірма з 25-гадовай гісторыяй. Што адбываецца ў турыстычным бізнэсе?

Пандэмія прывяла да банкруцтва гродзенскай фірмы «Экспрэс-тур», якая працавала з 1996 года. Некаторыя іншыя турагенцтвы таксама зачыніліся або адмовіліся ад арэнды офіса. Работнікі турызму распавялі Hrodna.life, што працаваць цяпер складана. Дапамагае ўнутраны турызм, а дзяржаўным фірмам — паездкі за кошт прафсаюзаў.

Турагенцтва «Экспрэс-тур» (ТАА «Экспрэстэкс») у Гродне ліквідавалі ў канцы 2021 года. Справу аб банкруцтве завялі ў эканамічным судзе Гродзенскай ў сакавіку. Інфармацыю пра гэта Hrodna.life знайшоў на сайце Адзінага дзяржаўнага рэестра.

Турыстычнае агенцтва «Экспрэстэкс» працавала з 1996 года. Яно займалася унутраным, уязным і выязным турызмам. Фірма прапаноўвала індывідуальныя і карпаратыўныя туры, гарачыя туры, аздараўленчыя паездкі, экскурсіі і круізы. З 2015 года кампанія працавала пад назвай «Экспрэс-Тур». У апошнія гады агенцтва пераарыентавалася на прывоз у Беларусь бязвізавых турыстаў.

Замежныя госці пакідалі станоўчыя водгукі аб фірме:

«Отличный сервис, быстрые точные ответы даже вне рабочего времени! (Связывался по ватсапу). Быстро предоставили нужные документы, отличная работа!»

«Прекрасный сервис, все в кратчайшие сроки. Обращаюсь уже не в первый раз и остаюсь очень доволен. Спасибо вам огромное!»

Прычына закрыцця — пандэмія

Арыентацыя на бязвіз і стала прычынай праблем. «Экспрэс-тур» арыентавалася на ўязны турызм і займалася толькі ім. Калі мяжа з-за каранавіруса закрылася і кліентаў не стала, давялося закрыцца, распавёў Hrodna.life выконваючы абавязкі дырэктара Ілля Суханосік. Фірма не знайшла спосабу пераарыентавацца на іншы від турызму. У фірме працавалі пяць чалавек: хтосьці пайшоў на пенсію, хтосьці - на іншую працу, хтосьці - у іншую сферу. Ілля дапускае, што ў будучыні вернецца ў турызм, але калі, цяпер сказаць складана.

Адна з крыніц Hrodna.life у турызме лічыць, што працаваць апошнія два гады сапраўды стала складаней, але можна. Супастаўляць заробкі да 2020 года і пасля нельга. «Экспрэстэкс» жа, на іх думку, працавалі не так эфектыўна, трымалі няшмат супрацоўнікаў, работнікі займаліся не толькі турызмам. Яны не адаптаваліся да зменаў, лічыць крыніца.

Чытайце таксама: Ужо пачалася? Як у Гродне сустракаюць «амікронную» хвалю каранавіруса

Стары горад у Гродне. Ілюстрацыйнае фота Hrodna.life

Тэндэнцыя — індывідуальны турызм

«З верасня па снежань [2021] была праца, і мы трымаемся на плаву. Шматлікія кліенты паехалі за кошт прафсаюзаў. А што тычыцца пачатку года, ён, напэўна, ва ўсіх арганізацыях цяжкі. Мёртвы сезон. Да сакавіка, пакуль школьныя канікулы не пачнуцца, у нас адноснае зацішша», — распавёў Аляксандр Старыцын, дырэктар Бюро міжнароднага моладзевага турызму «Спутник», якое працуе з 1958 года.

Апошнія некалькі гадоў бюро займалася ўнутраным турызмам. За 2021 год удалося выйсці на паказчыкі 2017 года. Колькасць турыстаў у параўнанні з 2020 «пандэмійным» годам узрасла ў чатыры разы. «Спутник» працаваў з турамі ад прадпрыемстваў і ўстаноў, якія дапамагае аплачваць прафсаюз. Паездкі за кошт прафсаюзаў - вялікая дапамога для турфірмы, але Аляксандр не выключае, што добра скончыць год можна было б і без іх. Турызм перакваліфікаваўся на індывідуальны, лічыць дырэктар. Людзі ездзяць па адным-чатыры чалавекі, на сваім транспарце і звяртаюцца да іх ужо за экскурсіямі.

Некаторыя турфірмы, як вядома дырэктару, сапраўды закрыліся — у асноўным, тыя, якія арыентаваліся на бязвізавы ўезд. Аляксандр прыгадаў мінімум тры агенцтва, якія закрыліся. Некаторыя адмовіліся ад офіса і сышлі на «аддаленку». Дапамогу ад уладаў турфірмы атрымлівалі толькі тры месяцы ў 2020 годзе. Але і гэта не вельмі дапамагала: напрыклад, атрымлівалі зніжку па арэндзе на 50%, а пры гэтым камунальныя паслугі даражэлі, даводзілася ўсталёўваць прыборы ўліку цяпла — атрымліваліся тыя ж сумы. «Сапраўды складана выжываць», — рэзюмаваў Аляксандр.

Складанасці ёсць і ў экскурсаводаў

— Большасць фірмаў працавалі на уязны і выязны турызм. Адпаведна, калі пачаліся праблемы ў плане пандэміі, а ў наступстве сацыяльна-палітычнага крызісу, то многія турфірмы прыпынілі дзейнасць або закрыліся, — распавёў Hrodna.life экскурсавод з Гродна Міхаіл Нарынкевіч. Якія менавіта турфірмы закрыліся, Міхаіл не назваў, мяркуючы, што яны не хочуць, каб пра гэта ведалі. — У мяне маецца асноўная праца, таму фінансы для падтрымання штаноў у мяне ёсць.

Іншая крыніца Hrodna.life у турызме распавёла, што ў 2022 годзе павялічылі падаткі для ІП, у якасці якіх былі зарэгістраваныя многія экскурсаводы. Раней яны плацілі 5% з даходу, а будуць плаціць 16%. Да таго ж, з кастрычніка 2021 года гіды могуць прымаць безнаяўную аплату, а наяўныя — толькі праз касавы апарат. Гэта стварае для іх дадатковыя складанасці.

Імерсіўная экскурсія ў Гродне 5 лістапада 2020 года. Фота: Алена Кавальчук

Улады разлічваюць толькі на ўнутраны турызм

Экспарт турыстычных паслуг у Гродзенскай вобласці за 2021 год склаў $ 7,1 млн — 162% да ўзроўню 2020 года. Па бязвізе ў 2021 годзе ў рэгіён заехала толькі 48 турыстаў, распавяла БЕЛТА намесніца начальніка ўпраўлення спорту і турызму Гродзенскага аблвыканкама Таццяна Лідзяева. 70% - гэта расіяне. Зараз збіраюцца прыцягваць турыстаў з Узбекістана, Арменіі, Казахстана, Грузіі, а таксама рэгіёнаў Расійскай Федэрацыі.

Паводле яе слоў, чыноўнікі бачаць цікавасць беларусаў да Гродзенскай вобласці. У 2021 годзе ў Гродзенскай вобласці было створана 12 новых турыстычных маршрутаў. Правялі дзевяць рэкламных тураў для СМІ, экскурсаводаў, турыстычных аператараў.

У планах на наступны год — павялічыць патэнцыял унутранага турызму, паведаміў намеснік старшыні Гродзенскага аблвыканкама Віктар Пранюк. «Акрамя таго, мы стварылі ў кожным раённым цэнтры турыстычны цэнтр, які сёння дазваляе нашым грамадзянам знаходзіць аптымальныя варыянты правядзення сваіх выхадных, распрацаваны новыя маршруты, якія сёння ўключаюць як спартыўныя ўстановы, так і тэатральна-відовішчныя і нашы культавыя будынкі. Таму, думаю, што наступны турыстычны сезон мы будзем разлічваць толькі на ўнутранага турыста», — расказаў ён «Гродно Плюс». Гэтаму спрыяе адкрыццё шэрагу экспазіцый: у Старым замку ў Гродне, у Гальшанскім, Крэўскім замках, лічыць Таццяна Лідзяева.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024