Буракі, партызаны, пудзілы жывёл. Чаму новы стары музей у «тэкстылях» — ідэя так сабе

У будынку Палаца тэкстыльшчыкаў, дзе поўным ходам ідзе рэканструкцыя, адкрыюць новыя экспазіцыі Гродзенскага гісторыка-археалагічнага музея. Да канца 2020 года ў адзін з галоўных будынкаў Савецкай плошчы пераедуць экспанаты з аддзелаў найноўшай гісторыі і прыроды, якія раней знаходзіліся ў Старым Замку. Гісторык і блогер Мечыслаў Супрон напісаў, чаму гэтая ідэя гарадскіх уладаў - дрэнная.

Добрая навіна тут у тым, што занудныя, маральна і фізічна састарэлыя экспазіцыі пра жыццё ў дэвонскі перыяд палеазойскай эры, партызанскі рух, а таксама раслінны і жывёльны свет Гродзеншчыны ніколі больш не вернуцца ў Стары Замак. Відавочна, што ў недалёкай будучыні там з’явіцца музей, які будзе адлюстроўваць часы Стэфана Баторыя і, магчыма, больш раннюю эпоху.

Але чаму ўсе гэтыя парэшткі са Старога Замка пераедуць у Палац тэкстыльшчыкаў? Яшчэ некалькі гадоў таму агучвалася рацыянальная ідэя стварыць у палацы культурны цэнтр з камернымі і вялікімі заламі для масавых мерапрыемстваў, планавалася адкрыць там гурткі для дзяцей, стварыць публічную культурную прастору.

Нават публікаваліся багатыя праекты інтэр'ераў палаца з рэстаранам, кафэ і шыкоўным вестыбюлем. Агучвалася таксама ідэя размяшчэння ў палацы аддзялення ЗАГСа.

Увесну 2019 года некалькі грамадзян, сярод якіх мастацтвазнаўца Наталля Паўленка, экскурсаводка Наталля Храброва і мастак Сяргей Грыневіч, звярнулася да старшыні Гродзенскага аблвыканкама Уладзіміра Краўцова з прапановай размясціць у адрамантаваным палацы тэкстыльшчыкаў мастацкі музей.

---

Чытайце таксама: Художественный музей в Гродно: почему он должен появиться и как его поддержать

---

Мультымедыйны цэнтр на першым паверсе, дэманстрацыя багатых мастацкіх збораў гродзенскіх музеяў, адкрытыя для ўсіх майстэрні мастакоў - усё гэта прапаноўвала ініцыятыўная група. Здаецца, ідэя сучаснага мастацкага музея добра ўпісвалася нават у запланаваны раней культурны цэнтр. Уявіце сабе — замест «палаца культуры тэкстыльшчыкаў» зверху над калонамі будынка надпіс «мастацкі музей», а з бакоў вертыкальныя банеры з інфармацыяй аб чарговых выставах самых розных мастакоў!

І вось тут такая неспадзяванка! Мяркуючы па апублікаваных планах ў палац тэкстыльшчыкаў плануецца механічна перанесці ўсю экспазіцыю, якая амаль паўстагоддзя стаяла і пылілася ў Старым замку. Вось, напрыклад, назва адной з залаў: «Аднаўленне народнай гаспадаркі, героі Сацыялістычнай Працы». Відавочна, што па гэтай канцэпцыі нам прапануецца стандартны савецкі «падручнік гісторыі» па-перыядах — царызм, Першая сусветная вайна, палякі, Другая сусветная вайна, аднаўленне гаспадаркі і воіны-інтэрнацыяналісты.

---

Чытайце таксама: Как будет выглядеть Музей природы в бывшем ДК текстильщиков (пока только на схеме)

---

Што новага мы ўбачым у гэтым музеі і канцэптуальна і тэхналагічна? А як экспазіцыя прыроды будзе спалучацца з анфіладнай залай з карынфскімі калонамі? І каму з гродзенцаў і замежных турыстаў будзе цікавы такі музей, які трэба скончыць у стаханаўскія тэрміны — ужо да канца 2020 года?!

Падобна на тое, што рашэнне аб пераносе Старога замка ў тэкстыльшчыкі - гэта нейкае не вельмі ўдалае наступства прапановы аб адкрыцці ў гэтым будынку мастацкага музея. Але калі мастацкі музей сапраўды глядзеўся б у тэкстылях цікава (таксама як культурны цэнтр і прастора для адпачынку), то прыстасаваць музей прыроды і найноўшай гісторыі тут будзе вельмі складана. Такія музеі патрабуюць асобных будынкаў. І лепш, каб такія будынкі мелі асобна музей прыроды, закладзены яшчэ сто гадоў таму Станіславам Жыўна, і асобна «Музей гісторыі Гродна», куды можна перацягнуць і без асаблівай ідэалогіі паказаць усе цікавыя рэчы пра 19 і 20 стагоддзях.

Вельмі хочацца спадзявацца, што ўлады прыслухаюцца да гэтых слоў і пакінуць у новым палацы тэкстыльшчыкаў культурны цэнтр і мастацкую галерэю. А над гістарычнай выставай трэба падумаць вельмі добра — каб гэта было сапраўды цікава і зразумела турыстам.

І напрыканцы. Перад наведваннем музея Другой Сусветнай вайны ў Гданьску, музея Варшаўскага паўстання ў польскай сталіцы ці музея Вялікай айчыннай вайны ў Мінску практычна заўсёды трэба прастаяць у вялізнай чарзе. Чаму? Таму што гэтыя месцы цікавыя, інфармацыйныя і, што галоўнае, сучасныя. Некаторыя людзі па некалькі разоў наведваюць такія музеі, таму што гэта таго варта. А цяпер, на хвілінку, уявіце велізарную чаргу перад музеем, дзе большую частку экспазіцыі займаюць васковыя муляжы цукровых буракоў, фатаграфіі ўдарнікаў сацпрацы і аб’едзеныя моллю пудзілы жывёл. Уявілі? Я таксама не…