Сайты райвыканкамаў Гродзенскай вобласці запрацуюць па-беларуску

На працягу першага паўгоддзя 2017 года сайты райвыканкамаў Гродзенскай вобласці займеюць беларускамоўную версію. Таксама будзе версія для людзей, якія слаба бачаць. Магчыма, будуць версіі па-польску, па-англійску і па-літоўску.

Адсутнасць моўных версій — парушэнне закону

Аляксандра Васілевіч, старшыня гродзенскай абласной арганізацыі АГП, звярнулася да райвыканкамаў з пытаннем, чаму іх сайты не маюць беларускамоўнай версіі і пэўных важных пазіцый.

— Гэта парушэнне закону, — кажа Аляксандра, юрыст па адукацыі. — Існуе указ прэзідэнта і пастанова Савета Міністраў, дзе выразна прапісана ўсё, што павінна быць на сайтах дзяржаўных органаў. Уключаючы вядзенне сайтаў на дзяржаўных мовах. Не на адной з моў, а менавіта на дзвюх дзяржаўных мовах.

Паводле Аляксандры, версія для людзей, якія дрэнна бачаць, таксама важная. І ім праз сайты адшукаць інфармацыю прасцей, чым праз асабісты прыём. Англамоўная версія будзе карыснай пры цяперашнім курсе на інвестыцыі і прыцягненне замежных турыстаў. Таксама варта мець версіі на мовах краін-суседак і на базавых еўрапейскіх мовах: англійскай, французскай, нямецкай. Усе версіі павінны быць актуальнымі. Прынамсі інфармацыя для турыстаў павінна дублявацца.

Сайт гар- і аблвыканкама — першыя ў рэйтынгу, раённыя сайты — у самым канцы

Пры складанні зваротаў Аляксандра карысталася вынікамі маніторынгу, які правёў Цэнтра прававой трансфармацыи «Law Trend» у канцы 2015 года.

— Па рэйтынгу «Law Trend» у нас лепшы аблвыканкам і другі па краіне гарвыканкам. Але райвыканкамы Гродзенскай вобласці - першыя «з канца», — кажа Аляксандра. — Часам адкрываеш, а там вісіць толькі партрэт кіраўніка і прывітальнае слова.

У райвыканкамах, акрамя беларускамоўнай версіі, адсутнічае яшчэ каля важных 15 пазіцый. Напрыклад, няма электроннай пошты райвыканкама, гадзін прыёма, узораў дакументаў, апісання іх дзейнасці і дакументаў, якімі яна рэгламентуецца. Аляксандра пачала з адсутнасці беларускамоўнай версіі, пазней яна накіруе звароты і пра іншыя хібы.

Сайты выправяць у 2017 годзе

Пакуль Аляксандры адказалі 14 адміністрацый вобласці з 18. Абяцаюць выправіць сайты ў першай палове 2017 года. Дарэчы, сайты аблвыканкама і гарвыканкама абяцалі мадэрнізаваць і дадаць актуальную інфармацыю да Новага году.

Аляксандр Вярсоцкі, начальнік галоўнага ўпраўлення ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Гродзенскага аблвыканкама паведаміў, што ўжо падпісана дамова з БелТА на прывядзенне ўсіх сайтаў райвыканкамаў у адпаведнасць з Пастановай Саўміна № 645 па інфарматыўнасці, наяўнасці абодвух дзяржаўных моваў і версіі для людзей, якія слаба бачаць. Пры наяўнасці спецыялістаў і рэсурсаў з’явяцца і версіі на іншых мовах.

Аляксандра Васілевіч падавала запыты ад партыі. У некаторых раёнах той жа тэкст накіроўвалі ад фізічных асоб. Цікава, што фізічным асобам адказваюць больш абцякальна, расплывіста і «не ў тэму».

— Мне хаця б спрабавалі спасылкі на закон праставіць. А ў Астравецкім раёне на пытанне «Чаму вы парушаеце закон і калі гэта зменіцца» адказвалі «Мы абмяркоўваем пытанне павелічэння фінансавання для паляпшэння кіравання сайтам». Спыталі пра адно, а адказалі нам пра іншае. З адказу можна зразумець, што сайтам зараз ніхто не кіруе, а гэта зноў парушэнне закона, — кажа Васілевіч.

Актуальная інфармацыя на сайтах спрасціць жыццё грамадзян

— Важныя пытанні павінны быць на сайце. Напрыклад, калі трэба заплаціць дзяржпошліну, каб не ісці на сайт райвыканкама, глядзець, хто за гэта адказвае, потым ісці на сайт падатковай, глядзець, колькі гэта каштуе, а потым прыходзіць у банк і прасіць разліковы рахунак. Інфармацыя павінна быць сабрана ў адным месцы, каб чалавеку было зручна яе знаходзіць, — кажа Аляксандра.

Версія для людзей, якія дрэнна бачаць, дапаможа паўнавартасна карыстацца сайтамі. А калі з’явіцца версія на беларускай мове, правы беларускамоўных людзей перастануць парушацца і ў грамадзян з’явіцца права выбару. Да таго ж, упэўнена Аляксандра, гэта яшчэ адзін крок да папулярызацыі беларускай мовы.