Гродзенскім актывістам прыйшоў адказ з гарадскога Савета дэпутатаў - у працэдуры адклікання дэпутаткі Палаты прадстаўнікоў, адной з чатырох ад Гродна, адмоўлена. Актывісты ўпэўненыя, што рашэнне супярэчыць закону. Яны падалі скаргу ў суд, рашэнне якога і будзе канчатковым.
У Гродне — чатыры выбарчыя акругі, ад кожнай ў Палаце прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь ёсць свой дэпутат. Менавіта яны павінны прадстаўляць інтарэсы выбаршчыкаў-гродзенцаў у парламенце, перадаваць і адстойваць іх патрабаванні. Зараз гродзенскія актывісты падаюць дакументы і для выкліку дэпутатаў на пазачарговыя справаздачы перад выбаршчыкамі па сваёй дзейнасці, і для іх адклікання.
«Праз бяздзейнасць дэпутатаў мы хочам ініцыяваць іх водгук, — распавёў Hrodna.life юрыст і грамадскі актывіст Зміцер Салаш. — Гэта складаны працэс, павінна прагаласаваць шмат людзей з выбарчай акругі».
Пытанне аб адклiканнi дэпутата Палаты прадстаўнікоў можа быць узбуджана на сходзе выбаршчыкаў акругi, ад якой выбраны дэпутат, — так сказана ў Выбарчым кодэксе Рэспублікі Беларусь. Гэта першы этап складанай працэдуры адклікання. На сходзе па адклiканні сам дэпутат таксама можа прысутнічаць. Каб яго ініцыяваць, досыць 150 подпісаў выбаршчыкаў, якія жывуць на тэрыторыі акругі. У жніўні актывісты сабралі 273 подпісы за паўтара дня, людзі хацелі падпісацца і пасля адпраўкі дакументаў. Зварот аб скліканні сходу актывісты паспрабавалі падаць у гарадскі Савет дэпутатаў 31 жніўня. Менавіта ў мясцовым савеце дэпутатаў павінны прымаць рашэнне аб сходзе. Тады старшыня быў у адпачынку, дакументы не прынялі і іх давялося адправіць заказным лістом.
«Паміж страхам і сумленнем»
«Дэпутат па 51 акрузе, Лілія Вацлаваўна Кір'як, абіраецца другі раз, — распавёў Дзмітрый Салаш. Ён адносіцца менавіта да гэтай акругі. — Быццам бы выступала на плошчы, калі горад быў вольны, але чамусьці ніякіх далейшых дзеянняў не распачала. У Мінску, напрыклад, сустракаліся з выбарцамі, ёсць такія дэпутаты. Цяпер з боку назіраеш, як паміж страхам і сумленнем людзі ўсё ж такі застаюцца са сваім страхам і добрай заработнай платай і пенсіяй».
«У законе сказана, што мясцовы савет дэпутатаў павінен прызначыць сход і даць памяшканне — вось яго функцыя. Мы прасілі нашы ўлады падысці нефармалізавана, наладзіць дыялог з грамадскасцю, — кажа Зміцер. — На жаль, наш савет даў фармальны, як пад капірку напісаны, адказ. На наш погляд, абсалютна незаконны».
«За нас вырашылі, што нібыта звяртацца ў Пракуратуру — не ў яе кампетэнцыі. Але гэта супярэчыць дэпутацкай этыцы, калі вакол дзеецца гвалт, а дэпутат маўчыць. Закон не прадугледжвае ацэнку гарадскім саветам — мэтазгодна ці не праводзіць сустрэчу «.
Чытайце таксама: «Превращение мирных акций в вооруженные конфликты». Председатель Совета депутатов призвал гродненцев не ходить на протесты
Актывісты апелююць да таго, што ў адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь № 196−3 «Аб статусе дэпутата Палаты прадстаўнікоў, члена Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь» ад 4 лістапада 1998 года, формы дзейнасці дэпутата Палаты прадстаўнікоў у тым ліку — запыт і прадстаўленне ў адрас праваахоўных органаў.
Паводле закону, рашэнне мясцовага Савета дэпутатаў можна абскардзіць у судзе ў трохдзённы тэрмін, і ўжо рашэнне суда будзе канчатковым.
«Для гэтага трэба як мінімум 75 подпісаў. За сёння мы сабралі 203 подпісы. Скаргу ад імя выбаршчыкаў на рашэнне аб адмове ў сходзе падалі ў суд Ленінскага раёна», — распавёў Дзмітрый Салаш.
У скарзе падкрэслена, што ў паўнамоцтвы старшыні савета дэпутатаў першаснага ўзроўню не ўваходзіць ацэнка матываў, што паслужылі падставай для ўзбуджэння пытання аб адклiканнi дэпутата, бо гэта з’яўляецца рэалізацыяй волі непасрэдна выбаршчыкаў і іх правам. Дзмітрый Салаш распавёў, што збіраецца хадайнічаць аб большай зале для пасяджэння суда, каб прыйшло больш выбаршчыкаў. У якасці трэцяй асобы запрасілі Лілію Кирьяк. Аб пасяджэнні гродзенцаў апавясцяць праз сацыяльныя сеткі.
«Заняла кругавую абарону»
«Лагічным было б, калі дэпутат пазнае, што ў выбаршчыкаў ёсць пытанні з нагоды яе працы, збіраюцца подпісы, яму выйсці і даведацца, што адбываецца», — перакананы актывіст Яўген Дудкін. Ён таксама ўдзельнічаў у падачы дакументаў па адклiканню дэпутата.
«Яна заняла кругавую абарону, — лічыць Зміцер. — Раней атрымлівалася размаўляць нават праз сацыяльныя сеткі, былі звароты ад звычайных людзей. Потым яна перастала адказваць. Яна лічыць, што дзеянні сілавых органаў правамерныя».
І для выкліку на справаздачу, і для адклікання ёсць падставы, перакананы актывіст. «Калі ў чалавека сумленне пераможа страх, яна можа выступіць. Калі тры дні горад Гродна быў вольным, гэта ж збольшага і заслуга дэпутатаў [гарадскіх і абласных — заўв. Hrodna.life], уладаў. Ёсць сярод іх і ідэйныя, хто не прымае дыялогу».
Выклік на справаздачу другой дэпутаткі - на разглядзе ў Мінску
Подпісы для правядзення сходаў па адклiканні і для выкліку на справаздачу сабраны па ўсіх выбарчых акругах Гродна. Ініцыятыў было некалькі, часам людзі збіралі подпісы для адной і той жа мэты незалежна адзін ад аднаго.
Былі пададзены дакументы па адклiканні дэпутата Алены Патапавай, дакумент асобна быў перададзены памочніку дэпутата і па пазачарговай справаздачы. Выклік на яе справаздачу перад выбаршчыкамі знаходзіцца на разглядзе ў Мінску.
Ёсць і іншыя законныя формы па працы з дэпутатамі, іх абмяркоўваюць, распавёў Яўген Дудкін. Мэта ўсіх формаў зваротаў - дамагчыся дыялогу па фактах фальсіфікацый на выбарах і гвалту сілавікоў.
«Сярод тых, хто займащся зборам подпісаў - мужчыны. Яны служылі і давалі прысягу на абарону канстытуцыйнага ладу. Гэтым мы і займаецца».
Чытайце таксама: «Чиновники не выведут страну из кризиса». Координационный совет высказался об отзывах депутатов, женском протесте и позиции Европы и России
