«Такія сустрэчы падаўжаюць жыццё». 90-гадовы гродзенец прыехаў з польскага Эльблонга на сустрэчу з гараджанамі

Штогод Зыгмунт Левандовіч са сваёй сям’ёй стараецца прыязджаць у Гродна з Эльблонга, куды ён пераехаў у пасляваенныя гады. У гэтым годзе ён адзначыў 90-гадовы юбілей. У свой чарговы прыезд у першыя выхадныя жніўня Зыгмунт чарговы раз захацеў сустрэцца з жыхарамі горада, якія нарадзіліся ў 1920−30-х. Hrodna.life дапамог арганізаваць такую ​​сустрэчу.

Зыгмунт Левандовіч нарадзіўся ў Гродне ў 1929 годзе. Яго дзядуля быў уладальнікам вядомага ў горадзе магазіна, які знаходзіўся каля Фарнага касцёла. Зыгмунт з’яўляецца адным з апошніх сведкаў таго, як савецкая ўлада закрыла іх краму, а ўсю сям’ю спрабавала выслаць у Сібір. Але ў ссылку адправіўся толькі ўладальнік сямейнай справы Станіслаў Левандовіч, а ўся яго сям’я здолела выжыць і пераехала ў Польшчу.

«Я ўдзячны гродзенцам, што захавалі горад». Жыхар даваеннага Гродна пра сямейны бізнес і тое, як саветы вымусілі пакінуць роднае месца

---

Левандовічы імкнуцца прыязджаць у Гродна штогод: прыбрацца на магілах продкаў на старых могілках і проста прагуляцца па вулачках старога горада.

У 2017 годзе мы запісалі ўспаміны Зыгмунта: яны ўвайшлі ў першую кнігу ад Hrodna.life. Праз год Зыгмунту ўдалося сустрэцца з іншымі героямі кнігі: Пелагеяй Аляшкевіч і Ежы Кежкоўскім.

---

«Экскурсія ў Гродна майго дзяцінства». Старажылы ўспомнілі краму Левандовіча ў цэнтры горада

У пачатку жніўня 2019 года мы арганізавалі Зыгмунту сустрэчу з героямі другой кнігі, выхад якой запланаваны на канец 2019 года.

Галіна Андрукевіч — аднагодка Зыгмунта. У 1940 году яны вучыліся ў адной школе.

«У 1940-м годзе да нас у жаночую школу сталі прыводзіць і хлопчыкаў. Першым такім вучнем, які прыйшоў у наш клас, быў Зыгмунт Левандовіч. Яго сям’я жыла побач з Бернардзінскім касцёлам. Левандовічаў у Гродне ўсё ведалі. Памятаю іх дом, а ў сутарэнні яны рабілі труны і пасля іх прадавалі ў краме каля Фарнага касцёла. Добра памятаю, калі са школы ішлі, то заўсёды зазіралі ў акенца іх склепа і бачылі, як яны там працавалі. Але гэта было пры паляках».

Люцына Владарчык нарадзілася ў 1935 годзе. Яе бацька працаваў эканамістам у гродзенскай турме. Да пачатку Другой сусветнай яны часта праходзілі праз краму Левандовічаў.

«Я мала што памятаю з польскага часу, але Левандовічы заўсёды былі на слыху. Прыемна было пазнаёміцца ​​з Зыгмунтам і ўспомніць наш стары Гродна».

Ірэна Кізюкевіч — адна з найстарэйшых жыхароў горада сёння. Яна нарадзілася ў 1925 годзе.

«Краму Левандовічаў я памятаю добра. У хоры Фарнага касцёла спяваў мой бацька і я сама туды часта хадзіла. Аказваецца, у нас з Зыгмунтам шмат агульных знаёмых і ўспамінаў з таго старога горада».

Дамовіліся сустрэцца праз год

Зыгмунт застаўся задаволены сустрэчай і паабяцаў гродзенцам сустрэцца праз год.

«Такія сустрэчы падаўжаюць жыццё. Дзякуй за цёплыя ўспаміны і сустрэчы з гродзенцамі майго ўзросту. Усе мы жылі ў адным горадзе і, магчыма, нават дзесьці бачыліся. З усімі мы дамовіліся сустрэцца праз год», — сказаў Зыгмунт.