«Хочаце абследаваць? Вы не сябруеце з галавой». У Гродне гарэў стогадовы дуб, дрэва ратаваць не будуць

Велізарны дуб у двары дома па вуліцы Захарава ў Гроднеперажыў дзве сусветныя вайны, але хутчэй за ўсё загіне з-за недакурка, піша «Гродзенскі зялёны партал». Раніцай 22 траўня нехта кінуў недапалак ў дупло. Кара задымілася і прагарэла наскрозь. Жыхары выклікалі МНС.

Патушылі «ачаг узгарання» хутка, ўнутры ствала бліжэй да зямлі ўтварыліся пустэчы.

Дрэву прыкладна 150 гадоў. Яно даўно перарасло пяціпавярховік і на выгляд застаецца здаровым. Нават спроба «амаладжэння», калі пару гадоў таму камунальнікі спілавалі самыя старыя галінкі, не пашкодзіла — з’явіліся новыя, жывыя.

Вызначаць, якую шкоду нанёс пажар камлю дрэва не будуць. Для гэтага патрабуецца час, трэба пачакаць, ці будуць ссохне лісце і ці перажыве дрэва зіму.

Начальнік участка лясной гаспадаркі гарадзенскага «Зелянбуда» Андрэй Лубін прызнаў дуб аварыйным: «апора яго мёртвая, думаю, згніла яшчэ да пажару».

Гэта значыць, што абследаваць і захоўваць гарадскога старажыла не абавязкова. Для высечкі досыць акта аб аварыйнасці.

«Рашэнне ўжо прынятае», — паведаміў 23 траўня Андрэй Лубін, — гэты дуб будуць прыбіраць, але ўжо сіламі ЖЭС.

— Вось нарэшце-то пісьменны мужык прыйшоў, які кажа тое, што ёсць. Не трэба лётаць дзесьці, паветраныя замкі будаваць. Хочаце абследаваць? Вы не сябруеце з галавой, яго знішчыць трэба, — вызначыла пазіцыю жыхароў дома суседка. Жыхары баяцца, што дуб упадзе на дом або на тэрыторыю дзіцячага сад, і не збіраюцца абараняць рэліквію ля пад’езда і свайго самага старога суседа. Ды і дадатковае месца для паркоўкі з’явіцца …

У той жа час ёсць практыка захавання такіх дрэў: запоўніць пустэчы ў камлі, паставіць ўмацоўванні. У Польшчы падобных старажылаў спецыяльна агароджваюць, ставяць таблічкі, даюць імёны. У нас для гэтага неабходны статус мемарыяльнага аб’екта. Аднак стары дуб у двары не лічыцца помнікам прыроды.

— З пункту гледжання біямеханікі дуб відавочна аварыйны. Але кансервацыяй наўрад ці будуць займацца. Для гэтага па меншай меры трэба, каб Напалеон тут жалуды збіраў, — кажа дацэнт кафедры батанікі ГрДУ ім. Янкі Купалы Алег Созінаў.

Як апынуўся самотны волат пасярод гарадскога квартала? Некалькі гадоў таму гродзенскі краязнаўца, біёлаг Ігар Лапеха, палічыў векавыя дрэвы ў Гродне. У спісе ёсць і дуб на вуліцы Захарава. Дарэчы, самыя старыя ў горадзе дубы растуць паблізу (прыкладна ў кіламетры), каля францішканскага і Бернардынскага касцёлаў.

— Яго маглі пасадзіць у канцы 18 стагоддзя ваенныя, калі прыкладна на гэтым месцы ладзілі парахавыя склады ці калі азелянялі ў 19-м стагоддзі Новаірусалімскага вуліцу (сёння вул. Антонава) «, — выказаў меркаванне гісторык Андрэй Чарнякевіч.

Дом на Захарава, 3 быў пабудаваны больш за 20 гадоў таму, вакол быў прыватны сектар, старажылы памятаюць, што падчас будаўніцтва рабочыя спілавалі яшчэ больш стары, велізарны дуб. Атрымалі тады вялікі штраф.

Нашы продкі лічылі дубы аднагодкамі Сусвету, ставілі пад імі капішчы, маліліся і адначасова баяліся Перуна, які выбіраў самыя высокія дрэвы для свайго гневу.

Дуб пакуль яшчэ стаіць у гродзенскім двары: магутны і зялёны. З аднаго боку — пяціпавярхоўка, з другога — дзіцячы сад. Па раніцах тут даволі інтэнсіўна, двор становіцца праходам да Цэнтральнага рынку. Здаецца, ствол вібруе ад жыццёвай сілы, нябачнымі крыніцамі сілкуе дом і людзей. Але выходзіць — гэта проста старое дрэва …

---

Если вы хотите правильно подобрать межкомнатные двери, то настоятельно рекомендуем вам посмотреть интересную информацию на сайте http://mezhdveri.ru/. Вы сможете выбрать двери, которые станут отличной частью вашего интерьера.

---