Штодзённасць сярэднявечча і шлях з варагаў у грэкі. У Гродне прайшоў фестываль з гульнямі, танцамі і паядынкамі

На фестывалі гістарычнай рэканструкцыі ў Музеі гісторыі рэлігіі 5 верасня гродзенцы даведаліся пра эксклюзіўныя знаходкі з Пышкоў, хаджэнні «за тры моры» і чаканенне мясцовай валюты. Смяльцы пазмагаліся на мячах, а інтэлектуалы пагулялі ў квіз. Журналісты Hrodna.life даведаліся, як гэта было.

Уявіць сябе рыцарам

Кожны, хто прыйшоў на фестываль, мог прымерыць пальчаткі і шлемы эпохі сярэднявечча. Іх прадаставіў клуб гістарычнай рэканструкцыі «Кром». Таксама жадаючыя маглі патрымаць у руках зброю — меч ці моргенштэрн.

Каля стэнду са зброяй майстры прадставілі калекцыю знаходак з раскопак Гродна і наваколля 2020−21 гадоў. Гледачы маглі назіраць практычную археалогію і вывучыць некаторыя тэхналогіі каменнага стагоддзя. Напрыклад, як з косці і крэменю рабілі наканечнік для дзіды.

Заплаціць чаканнай манетай

Каваль Павел Каскенкаў паказаў, як ударам молата і прэсам чаканілі манеты ў XVI стагоддзі. Адчаканеная на фестывалі манета — сувенір. Такія ж плануюць прадаваць у музеі для турыстаў і гасцей.

Бой на мячах і дзідах

У паядынку ўдзельнічалі двое рэканструктараў, якія перыядычна змянялі экіпіроўку і зброю. Бой быў паказальным, але рыцары біліся так азартна, што ў адным з паядынкаў зламалі дзіду. Пазней гледачы таксама маглі выпрабаваць сябе ў баі з рэканструктарамі ці адзін з адным. Праўда, на мяккіх дубінках і шчытах.

Танцы, гульні і стральба з арбалета

Удзельнікі фестывалю змаглі павучыцца і станцаваць сярэднявечны танец бранль або згуляць у імправізаваны ручаёк. Іншыя замест танцаў пайшлі ў музей праходзіць квэст-гульню «У пошуках музейных скарбаў».

Самыя смелыя выбралі магчымасць пастраляць з арбалета па мішэнях і праверыць сваю трапнасць. Для бяспекі замест стрэл выкарыстоўваліся коркі. Хтосьці мог паспрабаваць сабраць карціну Гаўрыіла Вашчанкі «Грунвальдская бітва» з драўляных пазлаў або праверыць памяць у гульні «Memory».

Для прасунутых гульцоў прадставілі кампутарныя гульні пра сярэднявечча, распрацаваныя ў музеі.

Лекцыя з раскопкамі: эксклюзіў ад Алеся Гаршкова

Археолаг Алесь Гаршкоў распавёў пра тое, якім быў палеаліт — найбольш працяглы этап каменнага стагоддзя. Раскопкі дапамаглі яму высветліць, чым адрознівалася паляванне ў неандэртальцаў і краманьёнцаў і як палявалі на маманта, выкарыстоўваючы наканечнік з біўня самога маманта.

Слухачы фестывалю першымі даведаліся, што на раскопках у Пышках знайшлі выкладзены колам ачаг з камянёў, якому як мінімум 10 000 гадоў. Там жа знайшлі шмат крэменю і «працоўнае месца» старажытнага майстра. Аказалася, што гэтыя месцы былі спецыялізаванымі - на адным здзяйснялася толькі першасная апрацоўка, на іншым — далейшая. Хутчэй за ўсё, знойдзенае месца — гэта стаянка-майстэрня, куды людзі прыходзілі здабываць і апрацоўваць крэмень і потым выносілі вырабы з сабой.

Таксама ўпершыню ў Беларусі пад Гродна знайшлі два выпроствальнікі (прасы). Гэта спецыяльна апрацаваныя камяні з выемкай, якія награвалі і выкарыстоўвалі для шліфавання. Усяго Еўропе знойдзена каля 5 такіх артэфактаў.

Выпрабаванні на караблях

Археолаг з Мінска, кандыдат гістарычных навук Сяргей Тарасаў распавёў пра гістарычнае мадэліраванне і рэканструкцыю працэсаў. Прыкладам рэканструкцыі гісторык абраў праходжання водных шляхоў на караблях, якія адпавядаюць пэўнай эпосе. Адна з яго экспедыцый прайшла па водным шляху «з варагаў у грэкі» — праз усю Еўропу па Нёмане, Дзвіне і іншых рэках.

«Кожны дзень на працягу 9−10 гадзін — гадзіну грабеш, гадзіну адпачываеш. І так мінімум цэлы месяц на працягу плавання», — распавёў Тарасаў.

У іншым паходзе рэканструктары паўтарылі «Шаўковы шлях» — перажылі шторм з шасціметровымі хвалямі, парваныя ветразі і страчаны якар. І санстанцыю на беразе — з патрабаваннем абсталяваць туалет на караблі з дзясятага стагоддзя.

На канец — музейны квіз

Закрываў фестываль музейны квіз. Удзельнічалі ў ім больш за 10 каманд. Перамагла каманда «Сведкі Горнага».

---

Музейны фестываль правялі ў рамках праекта ENI-LLB-1−244 «Прасоўванне гістарычнай і культурнай спадчыны на мяжы з дапамогай ўкаранення інавацый у музеях» Праграмы трансгранічнага супрацоўніцтва Латвія-Літва-Беларусь Еўрапейскага інструмента суседства на 2014−2020 гады.