Спадчына

Па Новым Свеце з завязанымі вачамі. Прайшліся па Гродне, які нельга пабачыць, але можна адчуць

Каб пабачыць Гродна, якога больш няма, трэба проста заплюшчыць вочы. Расповед пра горад дамалююць пахі, смакі і гукі. У мінулыя выхадныя, 18 мая, мы прайшліся з сябрамі па Новым Свеце, завязаўшы вочы. Зараз, зняўшы з вачэй павязку, яшчэ можна пабачыць яго драўляныя дамкі і цагляныя камяніцы. Але з кожным годам іх становіцца ўсё менш. Калі не спыніць разбурэнне Новага Свету, то хутка апроч пахаў і смакаў пра былы Гродна нічога больш не нагадае.

Мы спыняемся каля аднаго з драўляных дамкоў вуліцы Горкага і завязваем вочы. Да гукаў гарадскога шума далучаецца сола на скрыпцы. Нябачны выканаўца старанна вядзе мелодыю, а ўдзельнікі шпацыру слухаюць гісторыю пра дзяўчынку, што іграла ў вакне дома і яе бабулю, што папярэджвала мінакоў не перашкаджаць практыкаванням.

Праз некалькі наступных дамоў - яшчэ адна гісторыя са скрыпкай. Яе некалі выкінулі з вакна суседзі-яўрэі, калі іх забіралі ў гета. Мясцовыя забралі скрыпку і захоўваюць да сёння.

«Ад суседзяў засталася толькі скрыпка». Гісторыя дома, які рыхтавалі да прыезду Лукашэнкі


А яшчэ каля гэтага дома пахне бэз. Таксама, як пах і падчас войнаў, і ў старыя добрыя часы.

На рагу Горкага і Міцкевіча мы завязваем вочы і адчуваем пах… спірту. Тут была крама Яблонскіх, дзе, як узгадваяць старажылы, ніколі не разбаўлялі гарэлку.


«Спачатку ўсе смяяліся, але мы мелі вялікі поспех». Дачка Яблонскага пра вядомую краму ў Новым свеце


Кропка на скрыжаванні Горкага і 17 Верасня адзначана на мапе вандроўкі пахам свежага хлеба. Праўда, нават зняўшы павязку з вачэй, краму «Гарачы хлеб» пабачыць усё роўна не немагчыма. Камяніцу знеслі ў кастрычніку 2006 і тая пляцоўка да гэтай пары пустуе.

Смакам духмянай кавы з цынамонам і гваздзікай адзначыны будынак на рагу сучасных вуліц Горкага і 17 верасня. Тут некалі была крама каланіяльных тавараў Канэля. Сюды гродзенцы прыходзілі за чаем, кавай і заморскімі спецыямі.

Зусім недалёка раней мясцілася і аптэка. Удзельнікі шпацыру адгадалі прызначэнне чарговага драўлянага дома па паху зёлкавага сіропу. Праўда, адгадаць саму зёлку ім не ўдалося.

У раёне скрыжавання вуліц Бялінскага і Міцкевіча ёсць адразу два месцы з адметнымі смакамі і пахамі: крама пана Полудня, дзе прадавалі каўбасу з цытрынай, і пякарня Любэга, знакамітая ў ваколіцах сваімі «напалеонкамі» — трохкутнымі булкамі з макам.

Не ведаю, ці ўдалося б угаварыць людзей з адкрытымі вачамі пакаштаваць каўбасу з апельсінам. А з завязанымі - елі і хвалілі.

Шпацыр скончыўся на вуліцы Міцкевіча, пры доме з цмокамі, які з вялікай верагоднасцю будзе зруйнаваны ўжо ў бліжэйшы год. Участак зямлі, дзе ён месціцца, прапанаваны на аўкцыен з умовай зносу існуючай пабудовы.


Гой абяцаў не зносіць! Замест драўляных дамоў на Міцкевіча хочуць пабудаваць гандлёвы цэнтр ці гасцініцу

Калі вам цікава адчуць смакі і пахі даўняга Гродна і пабачыць аўтэнтычную забудову Новага Свету на ўласныя вочы, запаўняйце рэгістрацыйную форму і далучайцеся. Пойдзем на шпацыр разам.


Друскенікі: як выглядае драўляная архітэктура за 40 кіламетраў ад Гродна

Апошнія запісы

Навучыцца экалагічна выказваць эмоцыі, прыгатаваць моці і станцаваць K-pop: якія гурткі для дарослых ёсць у Гродне

Калі звыклыя хобі ўжо надакучылі і больш не прыносяць задавальнення, самы час выйсці за межы…

19 верасня 2024

«Раней было развіццё, сёння — захаванне таго, што існуе». Як мiжнародны фестываль тэатра лялек у Гродне стаў «зборам» сяброўскіх краін (і чаму на яго ўсё ж варта ісці)

Мастацтва тэатраў лялек у Беларусі ўзнялося надзвычай высока і 30 гадоў трымала планку якасці. Беларускіх…

18 верасня 2024

«Гродзенскія анёлы» спусціліся з нябёсаў на могілкі. Там прайшла прэзентацыя кнігі Святланы Несцярэнкі

«На могілках! А дзе ж яшчэ праводзіць прэзентацыю? Аўтарка кнігі пра гродзенскі праваслаўны некропаль Святлана…

18 верасня 2024

Прыгожая хімія і лагічны падыход. Як беларуска ў Беластоку занялася рэпетытарствам

У Беларусі Света выкладала хімію ў каледжы і працавала ў антыдопінгавай лабараторыі. Зараз яна жыве ў…

17 верасня 2024

52 ахвяры: гісторыя Станіслава і Яніны Збоньскіх — серыйных забойцаў, якія любілі Гродна

Гродна 100 гадоў таму праславілася як “база” серыйных забойцаў Збоньскіх. Адсюль з вуліцы Фабрычнай, 9 цягам…

15 верасня 2024

«Трэба дзесьці быць дзіваком, вар’ятам». Руслан Кулевіч — пра 4 гады эміграцыі, прабачэнні Бондаравай і як улады шукалі яго мёртвага бацьку

Журналіст Hrodna.life Руслан Кулевіч летам 2020-га збіраўся згуляць вяселле, а да канца года - выпусціць…

12 верасня 2024