Гродзенскі краязнаўца і блогер Яўген Аснарэўскі звярнуў увагу на псеўдагістарычны артыкул у расійскім выданні «Аўрора» — у публікацыі сцвярджаецца, што Каложскую царкву пабудаваў продак Пушкіна. Сваімі назіраннямі Аснарэўскі падзяліўся ў Facebook і расказаў, чаму артыкул — легенда, а не сапраўднае гістарычнае даследаванне.
Што гэта за часопіс «Аўрора»?
Літаратурна-мастацкі часопіс «Аўрора» быў заснаваны ў Санкт-Пецярбургу і выдаецца з 1969 года. У 80-х на старонках часопіса з’явілася калонка «Нататкі рок-дылетанта», а пад эгідай «Аўроры» ладзіліся рок-фестывалі. У 1988 годзе часопіс апублікаваў скандальную для таго часу аповесць Уладзіміра Куніна «Інтэрдзяўчынка». На пачатку нулявых часопіс сутыкнуўся з праблемамі ў фінансаванні, але ўжо ў 2013 пачаў атрымліваць дзяржаўныя субсідыі.
Зараз акрамя прозы, паэзіі і публіцыстыкі «Аўрора» вядзе рубрыку «Савецкая спадчына». Сярод апублікаваных артыкулаў — «Падручнікі гісторыі былых рэспублік СССР выхоўваюць нянавісць да Расіі» і «Луначарскі — сфінкс рэвалюцыі».
Спасылкі на Францыска Скарыну і «нейкіх спецыялістаў»
На публікацыю «Аўроры» пра Радшы, нібыта заснавальніка роду Пушкіных, звярнуў увагу гродзенскі гісторык і краязнаўца Яўген Аснарэўскі. У сваім Facebook блогер коратка пераказвае артыкул і характарызуе яго як трылер.
«Паводле даследаванняў аўтара часопіснага артыкула наш знакаміты Францыск Скарына займаўся перакладамі тэкстаў нейкіх талкавінаў — язычнікаў-качэўнікаў з рэгіёна сучаснай Малдовы. Гэты ўнікальны летапіс нібыта знаходзіцца ў самога аўтара, і сапраўднасць гэтых дакументаў пацвердзілі нейкія спецыялісты», — адзначае Аснарэўскі.
Аўтар артыкула: продак Пушкіна будаваў Каложскую царкву
Аўтар артыкула — Юрый Іваноў — сцвярджае, што летапісны звод ён атрымаў у канцы 80-х ад жыхара малдаўскага гарадка Рыкшаны.
«Паводле іх [атрыманых звестак — Hrodna.life], нейкі Радша, ваявода князя Рагвалода, сына знакамітага полацкага манарха Усяслава Брачаслававіча, якога ў наш час называюць Чарадзеем, разбіў у раёне Гродна літоўскія раці. Было гэта ў XII стагоддзі. І гэты самы Радша, у гонар перамогі над язычнікамі, пабудаваў на месцы больш старога храма і з выкарыстаннем яго фрагментаў Каложскую царкву!» — пераказвае Аснарэўскі змест артыкула.
У артыкуле Іваноў сцвярджае, што той самы ваявода-будаўнік Радша быў продкам Пушкіна. На падставе гэтага аўтар і робіць выснову, што Каложскую царкву ўзводзіў продак Пушкіна.
Легенда, якая спадабалася б расійскім турыстам
«Я, вядома, не вялікі знаўца Скарыны, але ведаю, што версія з малдаўскімі прыгодамі цалкам маргінальная. Зразумела, Каложу пабудавалі гарадзенскія Усеваладкавічы, таму сцены храма ўпрыгожваюць іх княскія двухзубцы», — адзначае Аснарэўскі.
Гродзенскі краязнаўца сумняваецца ў сапраўднасці малдаўскага летапісу. Атрымаць звестак пра аўтара Юрыя Іванова ў Аснарэўскага таксама не атрымалася.
«Сучасны падман ці не, але прадстаўце якую легенду атрымалі б гарадзенскія гіды, якія працуюць з рускімі турыстамі ў Каложы», — падсумоўвае Аснарэўскі.
Гродзенцы: «Зноў рускія спрабуюць перапісаць нашу гісторыю»
Пад публікацыяй Аснарэўскага гродзенскія краязнаўцы і літаратары таксама выказалі сумневы наконт сапраўднасці артыкула.
«Зноў рускія спрабуюць перапісаць нашу гісторыю. Галоўнае каб гэта не ўвайшло ў школьныя падручнікі гісторыі», — адзначыла Анастасія Хазіна.
«Знакамітая Каложа! Яскравы прыклад афраафрыканскага дойлідства», — напісаў Павел Салаўёў.
«Пакручасты сюжэт! Вось казалі мне ў гарадзенскім выдавецтве, што зараз у модзе гістарычныя трылеры з плямамі і праваламі ў мінулым», — дадала Наталля Агарэлышава.
