Грамадзянін Польшчы расказаў пра сваю чатырохдзённую паездку ў Беларусь у групе Zwiedzaj Białoruś у Facebook. На беларускай мяжы яго падвергнулі допыту і праверцы тэлефона. Пры гэтым у краіне яму спадабалася: мужчына пахваліў чысціню, экспазіцыю музея Вялікай Айчыннай вайны ў Мінску і шашлычныя на Савецкай плошчы ў Гродне. У каментарах да паста яму параілі з’ездзіць у Паўночную Карэю. Яшчэ некалькі палякаў пацвердзілі, што іх таксама апытвалі на мяжы.
У Беларусь мужчына паехаў пасля наведвання Латвіі і Эстоніі, таму перасякаў мяжу ў пункце пропуску па трасе Вільня-Мінск («Каменны Лог»).
«Мяжа была пройдзеная хутчэй без праблем. Аднак, як паглядзець. Было некалькі пытанняў пра час і мэты паездкі, пра колькасць грошай і пра тое, ці забраніраваў я жыллё. Стаўленне беларускіх памежнікаў пакідае жадаць лепшага, яны не былі ласкавыя», — распавёў аўтар допісу, падпісаны як Kamil Zioberko. Мужчына дапускае, што гэта магло быць звязана з тым, што ён не ведае рускай мовы.
Пасля яго змясцілі ў памяшканне з двума мужчынамі ў цывільным. Яны былі «вельмі прыемныя», размова ішла на англійскай мове. Спыталі пра тое, ці глядзіць мужчына тэлевізар і ці выкарыстоўвае Telegram.
«Я адказаў цвёрда, што не. Спыталі, адкуль я атрымліваю інфармацыю, я адказаў, што праблемы тых, хто наверсе, мяне не цікавяць. Яны спыталі, чым я займаюся ў жыцці, і, паколькі я займаюся даволі цікавымі рэчамі, завязалася цікавая размова. Я сказаў, што мяне не задавальняе сітуацыя ў маёй краіне, і так як бы ўпісаўся ў іх ход думак. Увогуле, я паскардзіўся на сістэму аховы здароўя і пенсійнага забеспячэння ў Польшчы, а таксама на непрапарцыйна высокія падаткі ў параўнанні з тым, што наша краіна можа мне прапанаваць».
Адзін з мужчын папрасіў разблакаваць тэлефон і стаў у ім нешта шукаць.
«Увогуле, шукаў ён дрэнна, бо ў мяне ў Facebook і Instagram ёсць фатаграфія Пуціна на туалетнай паперы, набытай у Кіеве. Напэўна, ён глядзеў фатаграфіі з папярэдняй часткі паездкі, таму што я сказаў, што еду з Рыгі. Мне было напляваць. Яны таксама спыталі, чаму я не паехаў праз Тэрэспаль раней».
Музей вайны ў Мінску і шашлыкі на плошчы ў Гродне
«Калі я перасёк мяжу і прыбыў у Мінск, гэта зусім іншы свет. Прыбыўшы на вакзал, я папрасіў дзвюх дзяўчат дапамагчы з wifi, яны без ваганняў увялі свой беларускі нумар тэлефона, і я змог падключыцца да свету».
Аўтар паста не змог усталяваць беларускі дадатак таксі на айфон, а Uber у Беларусі не працуе. Таму на вакзале яму давялося чакаць адкрыцця метро. Там да яго падышоў беларус і, даведаўшыся, што той паляк, пачаставаў гарэлкай. Іншыя ўражанні ад краіны таксама аказаліся добрыя. Спадабаліся хостэл, рэстараны, чысціня і экспазіцыі ў музеі Вялікай Айчыннай вайны і ў музеі ката.
Адзіным недахопам ён назваў куплю квітка на цягнік да Гродна ў аўтамаце за 10 рублёў, які аказаўся несапраўдным для яго цягніка. «Правінцыя Беларусі» з акна цягніка нагадала яму Польшчу 90-х, а прадукты здаліся крыху танней, чым на радзіме.
У Гродне падарожнік агледзеў Стары замак і пахадзіў па барах. Яму спадабалася колькасць шашлычных з півам на Савецкай плошчы. Выязджаў з Беларусі ён праз «Прывалку». Пры выездзе ў яго ніхто ні пра што не пытаўся. Па выніку, аўтар паста парэкамендаваў Беларусь да наведвання.
Каментатары асудзілі і параілі праверыць тэлефон
У каментарах да паста вандроўніка асудзілі. «Не здзіўляйцеся, калі вас выкарыстае Бацька на тэлебачанні, яны ўжо выпусцілі ў эфір некалькі такіх карысных ідыётаў. Таму што калі яны завялі цябе ў адасоблены пакой і ты напярд… на сваю ўласную краіну… гэта проста вада на млын, — напісаў адзін з іх. — Вы ідэальна ўпісаліся ў іх патрабаванні. Паляк прыязджае з кепскага Захаду і стогне пра тое, як усё дрэнна ў яго краіне. Віншую».
Некалькі карыстальнікаў параілі яму добра праверыць свой тэлефон. Яшчэ яму параілі з’ездзіць у Паўночную Карэю. «Гэта таксама цікавая краіна. Магчыма, табе правядуць экскурсію па канцлагеры і пакажуць сапраўднае пакаранне. Унікальны досвед для вандроўніка».
«Адправіцца ў падарожжа ў краіну, з якой уцякаюць карэнныя жыхары, у якой адбываюць пакаранне больш за тысячу палітычных зняволеных, з якой на Украіну ляцяць ракеты, і на ўездзе ў якую даводзіцца праходзіць зневажальную праверку невядома кім (людзьмі без формы) у выглядзе прагляду тэлефонаў і пытанняў аб палітычных перавагах. Але хто што любіць, перавагі ў людзей розныя», — напісаў адзін з каментатараў.
Некаторыя апраўдвалі вандроўніка і дзякавалі за аповяд. Адна з каментатарак падзялілася, што яе часта цягне ў Беларусь, але яна баіцца ехаць. Па яе словах, аднойчы жанчына таксама трапіла на такое апытанне. Яна ведае рускую, і ў яе выпыталі інфармацыю нават пра яе знак задыяку. «КДБ вельмі эфектыўна і шырока дзейнічае і ў Польшчы», — дадала аўтарка каментара.
«Чорт вазьмі, тады ў мяне не было б праблем на мяжы, на нашу ахову здароўя і пенсійную сістэму я ўвесь час скарджуся!», — пажартаваў іншы каментатар.
Допыты на межах
Больш строгія праверкі на мяжы з Еўразвязам былі ў сакавіку пасля дыверсіі ў Мачулішчах і «ліквідацыі» «тэрарыста» ў Гродне. У красавіку беларускія памежнікі ўжо патрабавалі паказаць дазвол на жыхарства або іншы дакумент, які дазваляе ўехаць у Еўразвяз, калі няма візы, і фатаграфавалі яго. У пачатку траўня з’явілася інфармацыя пра выбарачныя допыты на мяжы, якія працягваюцца дагэтуль.
На «гутарку» з людзьмі ў цывільным адводзяць не толькі тых, хто прыцягваўся да адміністрацыйнай або крымінальнай адказнасці і тых, каго затрымлівалі на пратэстах. Без тлумачэнняў правяраюць змесціва тэлефонаў. Дапытваюць людзей з ДНЖ іншай краіны, грамадзян Украіны, тых, хто доўгі час не прыязджаў у Беларусь. У людзей без дзейнай візы ў пашпарце забіраюць і скануюць ДНЖ.
Як паказвае сітуацыя, допытаў не могуць пазбегнуць і замежнікі, якія едуць па бязвізе.
