У памяць аб забітых у Гродзенскай турме ўсталююць мемарыяльную шыльду. Пракуратура кажа, што там забівалі немцы і нацыяналісты

Каля дзвюх тысяч мірных жыхароў забілі акупанты на тэрыторыі Гродзенскай турмы № 1 ў час Другой сусветнай вайны. Пра гэта пракурор горада Уладзімір Клішын сказаў тэлеканалу «Гродна Плюс».

Гродзенская турма. Крыніца: fotokoot, wikimapia.org

У межах расследавання крымінальнай справы пракуратура аналізавала архіўныя дакументы і дапытвала сведак. Пасля гэтага ў межах кропкавых пошукаў на тэрыторыі турмы былі знойдзены рэшткі чалавечых костак са слядамі ўплыву высокай тэмпературы.

«Мы сёння праводзім кропкавыя пошукавыя мерапрыемствы. Пацвярджаецца факт таго, што нямецка-фашысцкія захопнікі, а таксама іх саўдзельнікі з ліку розных нацыяналістычных фарміраванняў, здзяйснялі масавае вынішчэнне мірных грамадзян нашай краіны», — сказаў Уладзімір Клішын.

Якія архіўныя дакументы аналізавалі і якіх сведак дапытвалі, «Гродно Плюс» не ўдакладніў.

Чаму пра гэта пачалі гаварыць толькі зараз

Фрагменты чалавечых костак знайшлі падчас рамонта ўсходняй сцяны турмы яшчэ ў 2005 годзе. Тады перапахаванне астанкаў не здзейснілі, а косткі пакінулі на месцы іх выяўлення.

У красавіку 2021 года Генеральная пракуратура Беларусі пачала расследаванне аб «генацыдзе беларускага народу» ў перыяд Вялікай айчыннай вайны і пасляваенны час. Праз год, 23 чэрвеня 2022 года, генеральны пракурор Беларусі Андрэй Швед і кіраўнік расійскага Следчака камітэта Аляксандр Бастрыкін падпісалі пастанову аб стварэнні сумеснай следча-аператыўнай групы для расследвання генацыда.

З моманту адкрыцця справы супрацоўнікі пракуратуры і следчыя сапраўды пачалі актыўна працаваць у архівах, у тым ліку ў Дзяржаўным архіве Гродзенскай вобласці. Таксама вядома, што яны званілі старажылам і нават свякам нядаўна памерлых сталых людзей, каб распытаць пра ўспаміны часоў вайны.

Не толькі немцы забівалі людзей у гродзенскай турме

З прыходам савецкай улады ў Гродна ў 1939 годзе гродзенская турма магла стаць месцам растрэлаў абаронцаў горада. Паводле ўспамінаў старажылаў, растрэльвалі таксама на Сабачай горцы, урочышчы Сакрэт і ў Пышках.

22 чэрвеня 1941 года, калі немцы атакавалі Савецкі саюз, кіраўніцтва турмы атрымала загад перад уцёкамі растраляць вязняў. Частку з іх паспелі забіць наўпрост у камерах, але адна з нямецкіх бомбаў, якая ўпала на турму, дазволіла іншым зняволеным збегчы.

На турме плануюць адкрыць мемарыяльную шыльду

У сакавіку 2022 года ў музеі Гродзенскай турмы адкрылі экспазіцыю прысвечаную генацыду беларускага народа ў часы Вялікай ачыннай вайны. Зараз, паводле выяўленых фактаў на турме плануюць усталяваць мемарыяльную таблічку ў памяць аб загінулых там жыхарах Гродна.

Падзяліцца

Апошнія запісы

Два падлеткі са Слоніма атрымалі крымінальную справу — за што?

Два хлопцы са Слоніма, узростам 14 і 15 гадоў, атрымалі крымінальны артыкул за хуліганства, здзейсненае…

19 верасня 2024

Стала вядома, колькі будзе каштаваць кватэра ў новым мікрараёне «Вясенні»

Дом у раёне вуліц Каліноўскага і Вясенняй, які пачалі будаваць у пачатку верасня, плануюць здаць…

19 верасня 2024

Гродзенцы абурыліся з-за платнай паркоўкі ля адной з новабудоўляў - $ 2000 за месца

Канфлікт разгарнуўся вакол паркоўкі ў новым доме на вуліцы Савецкіх пагранічнікаў. Гродзенцы абураны тым, што…

19 верасня 2024

Пад Гроднам прадаюць гатовы бізнес па вырошчванні дурніц

Фермерская гаспадарка знаходзіцца ў вёсцы Пальніца, што ў 23 кіламетрах ад Гродна. Гаспадарка дзейнічае —…

19 верасня 2024

У Швейцарскай даліне з’явілася новая сцежка. Куды яна вядзе?

На ўчастку ад вуліцы Мітрапаліта Філарэта да прыпынку «Цэнтр занятасці» на вуліцы Дзяржынскага амаль скончылі…

18 верасня 2024

Прадзюсарскі цэнтр, які няўдала судзіўся з Бондаравай, абскардзіў рашэнне суда (абноўлена)

ТАА "Флагман М'юзік" не пагадзілася з адмовай у іску аб абароне дзелавой рэпутацыі да актывісткі…

18 верасня 2024