29 мая ў Гродне на пікеце па зборы подпісаў у падтрымку прэтэндэнта на пасаду прэзідэнта Беларусі Святланы Ціханоўскай затрымалі яе мужа і кіраўніка ініцыятыўнай групы блогера Сяргея Ціханоўскага. За што — пакуль афіцыйна не вядома, мы ведаем толькі пра 10 затрыманых.
«Адзін з супрацоўнікаў міліцыі падвергся нападу», — паведаміў пасля інцыдэнту дзяржтэлеканал «Беларусь 1». «Гэта правакацыя», — казаў Сяргей Ціханоўскі да таго, як яго схапіў АМАП.
T*T.BY прапануе ўважліва паглядзець відэа канфлікту і яго скрыншоты, каб разам зразумець, хто гэтыя жанчыны, з пытанняў якіх усё пачалося, і як міліцыянт апынуўся на зямлі.
Вось 10-хвіліннае відэа, на якім бачна, як развіваюцца падзеі.
2 гадзіны 50 хвілін пасля пачатку пікета ў Гродне. Да Сяргея Ціханоўскага падыходзяць дзве жанчыны і пачынаюць задаваць пытанні аб тым, навошта ён сабраў людзей — «некаторыя без маскі!» — у эпідэмію каранавіруса. «Кіраўнік дзяржавы вырашыў, што выбары праводзіць можна», — адказвае Ціханоўскі.
Далей жанчыны пытаюць, чаму тут няма Святланы Ціханоўскай, настойліва патрабуюць адказаў. Ціханоўскі згортвае гутарку, кажа жанчыне ў кепцы, што яна правакатар, сыходзіць: «Я не хачу з вамі размаўляць».
Жанчына ідзе за ім, гучна задаючы пытанне пра «Страну для жизни». «Вы вось гарантуеце краіну для жыцця. А што з жыццём будзе далей?» Жанчына пачынае хапаць Ціханоўскага за вопратку, утрымліваючы яго. Ён паварочваецца, кажа: «Калі вы цяпер не прыбераце ад мяне рукі, я вас штурхану», — і сыходзіць. Жанчына ідзе за ім.
«Чуеш, Сяргей? Не ўцякайце, Сярожа», — пераследуе Ціханоўскага жанчына. — «Чуеш, ты? Ты чо, наогул афігеў? «
Яна даганяе блогера і хапае яго за вопратку.
«Прыбярыце жанчыну, гэтая жанчына — правакатар», — кажуць у натоўпе.
«Што вы прысталі да чалавека?», — спакойна кажуць жанчыне ўдзельнікі пікету па зборы подпісаў.
«На правакацыі не паддавайцеся», — угаворвае людзей праз рупар член ініцыятыўнай групы.
З’яўляецца міліцыя.
«Я задала пытанне чалавеку, ён ад мяне ўцякае», — распавядае жанчына ў кепцы міліцыянтам.
Яны ідуць за Ціханоўскім. Яна — за імі.
Міліцыянты спрабуюць затрымаць Ціханоўскага, хапаюць яго за рукі. (Таму што ён не адказаў на пытанне невядомай жанчыны ў кепцы?)
Пачынаецца штурханіна. Людзі незадаволена крычаць.
Двое мужчын — у зялёнай куртцы і чорнай скураной — нешта робяць побач з міліцыянтам — здаецца, што ў нейкі момант акуратна кладуць яго на зямлю. Але, можа, якасць відэа не дазваляе нам убачыць іншых, хто нападаў. Ціханоўскі не дакранаецца да міліцыянта — гэта добра бачна на відэа.
Мужчына ў зялёнай куртцы, які апынуўся адным з актывістаў, пазней распавёў «Радыё С**бода», чаму акуратна паклаў міліцыянта на зямлю.
«Па законе яны [міліцыянты] павінныя былі адцясніць гэтую жанчыну-правакатара, але яны чамусьці пачалі хапаць Сяргея за рукі. Мы спрабавалі іх адцясніць ад Сяргея», — расказвае актывіст пра момант перад тым, як здарылася патасоўка на плошчы, і Ціханоўскага затрымалі.
Актывіст пацвердзіў, што ён акуратна паклаў міліцыянта на зямлю.
«Ён проста на мяне ўпаў, а я яго ўжо падхапіў адпаведна, каб не даць чалавеку ўдарыцца аб нешта», — патлумачыў гродзенец.
«Калі ён падаў на мяне, я проста яго падхапіў. Ніякай бойкі там насамрэч не было», — сказаў мужчына.
Міліцыянт ляжыць. Пазней нехта дапамагае яму падняцца. Ціханоўскі сыходзіць, чутныя міліцэйскія свісткі. Людзі сталі раіць: «Сяргей, сыходзь». Ціханоўскі ідзе спакойна, разважаў пра правакацыі. «О, ужо працуе АМАП», — сказаў ён паплечнікам — і яго затрымліваюць. «Хлопцаў, я ж нічога не парушаў», — кажа ён напрыканцы.
Як стала вядома Hrodna.life, міліцыянта, які апынуўся на асфальце падчас пікету, даставілі ў абласную бальніцу хуткай дапамогі. У яго ўдар пярэдняй брушной сценкі, яго не шпіталізавалі. Таксама вядома, што па дапамогу да медыкаў звярнуўся яшчэ адзін супрацоўнік міліцыі. Ён прыйшоў у цывільным адзенні, але ніякіх цялесных пашкоджанняў у яго выяўлена не было.
Паводле дадзеных гродзенскай міліцыі, пасля пікету затрыманыя 10 чалавек. Паводле інфармацыі каманды Ціханоўскага разам з блогерам затрымалі каардынатара гродзенскага штаба Дзмітрыя Фурманава, двух кіроўцаў каманды, а таксама мясцовых жыхароў.
Прэтэндэнтка ў кандыдаты ў прэзідэнты Святлана Ціханоўская ўначы 30 траўня зрабіла афіцыйную заяву з нагоды затрыманняў 29 траўня на пікеце ў яе падтрымку.
Інцыдэнт на пікеце ў Гродне з удзелам чалавека ў міліцэйскай форме Ціханоўская назвала правакацыяй. Яна заклікала вызваліць кіраўніка яе перадвыбарчага штаба Сяргей Ціханоўскага. У адмоўным выпадку Ціханоўская паабяцала разглядаць затрыманне мужа як «ціск на прэтэндэнта ў кандыдаты ў прэзідэнты» Беларусі. Пра ціск Ціханоўская паабяцала заявіць у Цэнтральную выбарчую камісію і Міністэрства ўнутраных спраў.
Напомним, сегодня во время общения с рабочими МТЗ Александр Лукашенко эмоционально высказался о претендентах в кандидаты в президенты на нынешних выборах.
Что касается Тихановского, то президент назвал его «шелудивым» и заявил, что ему известно «на чьих машинах он ездит, кто его финансирует. Мы знаем, откуда он приехал, какое у него гражданство и прочее…».
— Он даже не кандидат в президенты, за жену там радеет. Понимает же, что за жену никто не проголосует в Беларуси. (…) У нас Конституция не под женщину. И у нас общество не созрело для того, чтобы голосовать за женщину.
Александр Лукашенко также днем 29 мая высказался о некой конфликтной ситуации с милицией. Можно предположить, что речь идет об инциденте в Могилеве 5 мая, когда к микроавтобусу команды «Страны для жизни» горожане не подпустили силовиков. Однако тогда никакого физического контакта между сотрудниками милиции и местными жителями не было.
— Недавно мне пресс-секретарь доложила: милиционера оскорбил (участник пикета. — Прим. пресс-службы президента), когда ему сделал замечание. Они приезжают крутые, на джипах все — по 10−12 машин. В чужой город приехали, выстроились и пошли по площадям, улицам. — На этого пацаненка (сотрудника милиции. — Прим. пресс-службы президента) навалились. Он, наверное, только в этом году пришел на работу, чей-то же ребенок. Что ты на него накатываешь. И потом, рисковые люди, я бы на их месте с милицией поаккуратнее был. Это же корпоративный народ. Найдет возможность, так ответит. Мне уже нелегко приходится, сдерживая их. Нарываются. Провокация — это лучшая реклама. Они это так понимают, — сказал Лукашенко.