Работы па кансервацыі 10 надмагілляў, унесеных у спіс гісторыка-культурнай спадчыны, зараз вядуцца на каталіцкай частцы могілак па вул. Антонава. Як сцвярджаюць гісторыкі, яно самае старое ў Беларусі, першыя пахаванні тут датуюцца канцом XVIII стагоддзя. Гродзенскі некропаль часта параўноўваюць з могілкамі ў Вільні і Львове, штодня тут бываюць турысты.

— Тут ёсць нямала магіл савецкага перыяду, з’яўляюцца новыя пахавання. Згодна з заканадаўствам, на могілках дазволеныя падхоўванні блізкіх сваякоў. Таму ўся тэрыторыя могілак або нейкая іх частка не можа быць унесена ў спіс гісторыка-культурнай спадчыны. Спецыялісты будуць па адным вызначаць надмагіллі для ўнясення ў гэты спіс, — распавяла галоўная спецыялістка аддзела культуры Гродзенскага гарвыканкама Наталля Пасюта.

0-02-05-0987b05e731a72394b08cac5d00f9b47dbe80260de6882e60a0673789237f978_80201729.jpg

Перш чым прысвоіць які-небудзь статус надмагіллям, трэба правесці сур’ёзную працу, якая складаецца з двух кірункаў - навуковага і апісальнага, піша grodnonews.by. Неабходна правесці свайго роду інвентарызацыю і зрабіць картку аб’екта. Яна ўтрымлівае ў сабе як інфармацыю пра чалавека, якому ўсталявалі надмагілле, так і ўсе параметры помніка, які падлягае аднаўленню.

У першую дзясятку спісу патрапілі помнікі значных для Гродна асоб. Напрыклад, Элізы Ажэшкі і маці Максіма Багдановіча. Таксама ў поле зроку спецыялістаў надмагіллі, якія ўяўляюць мастацкую каштоўнасць і з’яўляюцца унікальнымі помнікамі мастацтва.

0-02-05-555557f2fec2c7e1e5b0186b2cdc8c4b82a67bb38679f129bb6c37787b1f5f62_8230782.jpg

— Кансервацыйныя або рэстаўрацыйныя працы тут не вяліся дзесяцігоддзямі. Цяпер у нас ёсць спецыялісты, якія могуць гэтым займацца, а таксама сучасныя тэхналогіі, якія дазваляюць ачысціць надмагілле, не пашкодзіўшы яго, — адзначыла Наталля Пасюта.

Першыя дзесяць надмагілляў - гэта толькі пачатак вялікага комплексу работ. На могілках значна больш помнікаў, якія могуць быць занесены ў спіс гісторыка-культурнай спадчыны.

0-02-04-35f886b5396e4b1be0dd6d11c0f020e037817a864701e9cc4ce17e20fe62b49f_d2b7c831.jpg

Спецыялісты выкарыстоўваюць нямецкія тэхналогіі ад кампаніі Remmers, што зарэкамендавалі сябе на рэканструкцыі Старога замка. Усе надмагіллі, над якімі цяпер працуюць, складаюцца з розных матэрыялаў: мармур, пяшчанік, граніт, чыгун. Да кожнага матэрыялу патрэбны індывідуальны падыход.

0-02-04-63da17ae82a767260aa2d36e128032b83e881747f3d6e93d3a08e81ed21bdb58_754fc543.jpg

— За шмат гадоў на надмагіллях з’явіліся напластаванні, нарос мох, таму, каб закансерваваць помнік, спачатку яго неабходна ачысціць. Робяць гэта спецыялісты пры дапамозе спецыяльнай пескоструйной машыны. Цяжэй працаваць з надмагіллямі з пяшчаніку. Гэта мяккі камень, які небяспечна чысціць механічна. На шэрагу надмагілляў ёсць напластаванні фарбы, таму прынята рашэнне ачысціць іх хімічным спосабам, — распавёў дырэктар кампаніі «Метал Марка», афіцыйны партнёр кампаніі Remmers ў Беларусі Андрэй Сафараў.

Пасля таго як надмагілле будзе ачышчана ад напластаванняў, акіслення і моху, яго пакрыюць адмысловым складам, які абароніць ад вільгаці.

0-02-04-6bd8de282dd2287ac05de04dc80d22a1d8893556a7eef62736cc89c62a44eb14_full.jpg0-02-04-b4d87288a7cedf255f0a2250cc817d6cd5fd6bb4d16ee6dc66805a443978c952_f4025162.jpg